KUALA LUMPUR – Di Malaysia, pensijilan halal rasmi berfungsi sebagai jaminan bahawa sesebuah premis mematuhi sepenuhnya syarat syarak termasuk kebersihan, proses penyediaan, dan ketiadaan bahan haram seperti babi serta alkohol.
Namun, tidak semua premis makanan mampu atau sanggup memohon pensijilan halal yang memerlukan kos pematuhan tertentu. Sebahagian restoran memilih untuk mempamerkan tanda seperti “no pork, no lard”, “Muslim-friendly”, atau “pork-free” sebagai usaha menarik pelanggan Muslim—walaupun tanpa sijil halal.
Keadaan ini menjadi lebih rumit apabila sebuah kumpulan yang dikenali sebagai Muslim Friendly Watch (MFW) memperkenalkan label “Muslim Choice”, kononnya sebagai pengiktirafan alternatif kepada premis tanpa sijil halal Jakim.
Namun pada 5 November 2025, MFW mengumumkan pembubaran selepas menerima kecaman hebat daripada masyarakat. Jakim menegaskan bahawa mereka tidak pernah mengiktiraf label tersebut, malah memberi amaran sejak Ogos 2024 bahawa penggunaan label seperti itu boleh mengelirukan pengguna Islam.
Jakim turut menegaskan bahawa penggunaan sebarang logo, simbol atau istilah yang membawa maksud halal tanpa kebenaran adalah satu kesalahan di bawah Akta Perihal Dagangan.
Pengguna Semakin Keliru Dengan Label Tidak Rasmi
Walaupun Jakim mempunyai logo halal tunggal yang sah, pengguna sering berdepan pelbagai istilah tidak rasmi. Ini menimbulkan ketidakpastian—lebih-lebih lagi dalam negara majoriti Muslim seperti Malaysia.
Kajian oleh Vodus pada 2024 terhadap 20,000 responden mendapati 69% pengguna hanya mempercayai sijil halal Jakim sebagai penentu utama sebelum membeli makanan.
Menurut Pengarah Penyelidikan Iman Research, Aziff Azuddin, label halal rasmi ialah indikator paling penting bagi pengguna Muslim, terutama ketika keyakinan terhadap premis bukan Muslim kerap dipersoalkan. Beliau berkata label tidak rasmi cuba memenuhi “keperluan sementara” pengguna yang kurang tegas tentang halal tetapi tetap mahukan sedikit jaminan.
Kos Mendapatkan Sijil Halal – Cabaran Utama Pemilik Premis
Walaupun fi asas sijil halal hanyalah sekitar RM100 setahun, proses pematuhan boleh mencecah RM25,000 termasuk latihan, dokumentasi, perunding dan audit. Ini menyebabkan sesetengah pemilik premis memilih jalan pintas seperti menggunakan istilah “pork-free”.
Namun, ramai usahawan mengakui permintaan pelanggan Muslim sangat tinggi sehingga pensijilan halal menjadi keperluan komersial. “Jika restoran Cina tiada logo halal, kami hilang 60% pelanggan,” kata seorang pemilik restoran dim sum.
Dimensi Politik & Sosial Dalam Debat Halal
Isu label halal tidak rasmi juga berkait rapat dengan sentimen identiti Muslim. Ada kumpulan politik yang mencadangkan supaya logo halal mempunyai warna berbeza bagi membezakan pemilik Muslim dan bukan Muslim—namun Jakim menolak cadangan tersebut.
Aziff berkata kemunculan label seperti “Muslim Choice” seolah-olah mencerminkan ketidakpercayaan segelintir pengusaha terhadap sistem sedia ada, dan cubaan membina pasaran halal alternatif.
Walaupun begitu, tidak semua pengguna terlalu bergantung kepada Jakim. Sesetengahnya berkata mereka menilai sendiri melalui ketelusan bahan dan dapur.
Namun majoriti masih melihat pensijilan halal Jakim sebagai penanda aras global yang perlu dipertahankan bagi mengelakkan kekeliruan serta eksploitasi terhadap pengguna Muslim.
