Ekonomi halal global kini sedang melalui fasa transformasi pesat yang melangkaui pusat tradisionalnya, sekali gus membentuk semula landskap perdagangan, pelaburan dan tingkah laku pengguna di Asia, Timur Tengah, Eropah serta semakin berkembang di Afrika dan Amerika Latin.
Pada masa kini, konsep halal tidak lagi terhad kepada makanan dan minuman semata-mata. Ia telah berkembang menjadi satu ekosistem bernilai trilion dolar yang merangkumi sektor farmaseutikal, kosmetik, pelancongan, logistik serta e-dagang digital. Perkembangan ini mencetuskan persoalan penting: adakah kewangan Islam telah bersedia sepenuhnya untuk menyokong pertumbuhan ekonomi halal pada skala global, atau masih wujud jurang dari segi kelajuan dan kapasiti?
Malaysia, yang diiktiraf sebagai antara bidang kuasa kewangan Islam paling matang di dunia serta perintis tadbir urus halal, berada pada kedudukan strategik untuk memacu agenda ini. Ketua Pegawai Eksekutif Kumpulan Maybank bagi Perbankan Islam dan Maybank Islamic Bhd, Mohamad Yasin Abdullah, berkata reputasi berganda Malaysia sebagai hab kewangan Islam dan halal meletakkan negara ini dalam posisi unik untuk membentuk piawaian antarabangsa, aliran modal dan hubungan rentas sempadan.
Beliau menjelaskan bahawa rangka kawal selia kewangan Islam yang kukuh, pensijilan halal JAKIM yang diiktiraf di lebih 80 pasaran antarabangsa serta ekosistem perusahaan kecil dan sederhana (PKS) halal yang dinamik telah menjadikan Malaysia sebagai contoh terbaik penyelarasan antara prinsip berasaskan agama dan kebolehlaksanaan komersial.
Dengan eksport halal hampir mencecah RM60 bilion, Malaysia kekal sebagai pemain utama global. Pasaran pengguna Muslim global pula dianggarkan berkembang kepada US$2.8 trilion menjelang 2025, didorong permintaan dari ASEAN, negara Teluk (GCC) dan China.
Namun begitu, Mohamad Yasin mengakui masih terdapat cabaran struktur, terutamanya bagi PKS halal yang sering berdepan kesukaran mendapatkan pembiayaan patuh Syariah berskala besar. Selain itu, perdagangan rentas sempadan masih terkesan oleh ketidaksejajaran peraturan, piawaian pensijilan yang berbeza serta kekangan logistik.
Bagi menangani isu ini, Maybank Islamic mengambil pendekatan holistik yang melangkaui pembiayaan tradisional. Dalam tempoh dua tahun lalu, institusi itu memperkenalkan pelbagai penyelesaian kewangan dan bukan kewangan khusus untuk perusahaan halal, termasuk Program Pemudahcara Halal yang merangkumi penilaian kesediaan halal digital berasaskan manual pensijilan JAKIM.
Antara inisiatif utama ialah pelancaran Salaam Market pada Oktober 2024, platform e-dagang halal B2B terbesar di Malaysia, yang membolehkan usahawan mendapatkan produk halal secara pukal pada harga kompetitif. Setakat ini, platform tersebut telah melibatkan kira-kira 7,500 pembeli dan penjual dengan nilai transaksi mencecah RM7.5 juta, selain diperluas ke Singapura.
Melalui program Halal4Ward dan portal Halal2u, Maybank Islamic turut menyediakan sokongan pembiayaan, khidmat nasihat dan panduan pensijilan halal secara bersepadu. Sejak Januari 2023, sebanyak RM2.3 bilion pembiayaan telah disalurkan kepada hampir 4,700 pelanggan.
Mohamad Yasin menegaskan bahawa kewangan Islam perlu memainkan peranan sebagai pemacu utama, bukan sekadar penyokong, dalam membina ekosistem halal global yang bersepadu, berdaya tahan dan kompetitif.
Sumber : NEW STRAITS TIMES
